Bitechnologia - teraźniejszość i przyszłość
Szwedzcy badacze opracowują nową broń przeciw malarii
Naukowcy ze szwedzkiego Instytutu Karolinska opracowali nowy lek przeciw malarii, który mógłby pomóc w leczeniu najbardziej poważnych postaci tej choroby. Malaria wywoływana jest przez pasożyta o nazwie Plasmodium falciparum, przenoszonego przez komary z rodzaju Anopheles. Pasożyt krótko przebywa w wątrobie nosiciela, a następnie zakaża czerwone krwinki organizmu.
Normalnie czerwone krwinki zostałyby skierowane w krwiobiegu do śledziony,
gdzie uległyby zniszczeniu. Pasożyty przerywają ten proces, powodując
przyklejanie się krwinek zarówno do innych czerwonych krwinek, jak i do ścianek
naczyń krwionośnych. Robią to wytwarzając białka wystające z powierzchni krwinki
i wiążące się z receptorami na innych krwinkach i ścianach naczyń krwionośnych.
Wkrótce skupiska czerwonych krwinek powiększają się i blokują naczynia
krwionośne, co ogranicza dopływ krwi do mózgu i innych organów.
To właśnie wspomniane zablokowanie naczyń krwionośnych prowadzi do klasycznych
objawów poważnej malarii, wśród których są anemia, problemy z oddychaniem i
encefalopatia. Badacze spędzili wiele lat szukając sposobów "rozklejenia"
zainfekowanych krwinek, tak aby mogły zostać zniszczone przez śledzionę.
W przeszłości do leczenia poważnych przypadków malarii stosowano lek
przeciwzakrzepowy o nazwie heparyna. Lecz heparyna, choć w dużym stopniu z
powodzeniem uwalniała krwinki, wywoływała także wiele groźnych skutków
ubocznych, takich jak krwawienia wewnętrzne, i zrezygnowano z jej stosowania do
leczenia malarii.
Teraz naukowcy z Instytutu Karolinska zmodyfikowali heparynę, aby stworzyć nowy
lek nazwany dGAG (depolimeryzowany glikozaminoglikan). Badania na szczurach i
naczelnych wykazały, że dGAG zarówno zapobiega "kleistości" czerwonych krwinek,
jak i powoduje rozpad już powstałych skupisk krwinek. W przeciwieństwie do
heparyny nie wpływa on na normalną krzepliwość krwi.
- Często nie ma możliwości leczenia ludzi chorujących na poważną postać malarii
- powiedział profesor Mats Wahlgren, kierujący zespołem badawczym. -
Opracowaliśmy substancję, która może pomóc w leczeniu tych pacjentów.
Zespół ma teraz nadzieję, że nowy lek okaże się tak samo skuteczny w przypadku
ludzi, jak w przypadku zwierząt.
Jak informuje Światowa Organizacja Zdrowia, malaria zabija rocznie ponad milion
osób, w tym wiele dzieci.
Karolinska Institutet:
http://ki.se/
PLoS:
http://www.plos.org/
Kategoria: Różne
Źródło danych: Instytut Karolinska i "PLoS Pathogens"/CORDIS
Indeks tematyczny: Medycyna, zdrowie; Badania Naukowe